Habitat, MS44 Gallery, Świnoujście, Poland
Habitat, Galeria MS44, Świnoujście, Polska |
ZUGZWANG | INTERACTION | NEON: 105 x 15 cm | 2013
Zugzwang – is a situation in the chess, where making a move causes an immediate deterioration of the position of the player being on the move. In 1923, Aron Nimzowitsch won a game with Friedrich Sämischem, which is defined as the immortal zugzwang game. The assumption of the exhibition is to record the presence of each viewer. No one will see the original work, but only what has been left after a previous recipient. The viewer is forced to take an active part in the process. I do not feel responsible for the final result of the project, I don't have impact on it. The role of the artist is limited only to the arrangement of the situation and space. The installation consists of a neon "ZUGZWANG", hung on the wall, salt and pepper, scattered in the form of a chessboard on the floor in the gallery. Salt and pepper are used in the project, due to a traditions in Poland related to showering them on the ground in specific situations. Scent is an important part of the project. |
ZUGZWANG | INTERAKCJA | NEON: 105 x 15 cm | 2013
ZUGZWANG – sytuacja w szachach, w której wykonanie ruchu powoduje natychmiastowe pogorszenie pozycji strony będącej na posunięciu. W 1923 r. Aron Nimzowitsch wygrał partię z Friedrichem Sämischem, która jest określana jako nieśmiertelna partia zugzwangowa. W założeniu wystawa ma rejestrować obecność każdego widza. Nikt nie zobaczy pierwotnej pracy, a jedynie to, co zostało po poprzednim odbiorcy. Widz zmuszony jest do czynnego uczestniczenia w procesie tworzenia. Nie czuję się odpowiedzialna za efekt końcowy projektu, nie mam na niego wypływu. Rola artysty ograniczona jest jedynie do aranżacji sytuacji i przestrzeni. Instalacja składa się z neonu "ZUGZWANG", zawieszonego na ścianie oraz soli i pieprzu, usypanych w formie szachownicy na podłodze galerii. Sól i pieprz zostały użyte w projekcie, ze względu na tradycje w Polsce związane sypaniem ich na ziemie w specyficznych sytuacjach. Zapach jest ważną częścią projektu. |
|
|
Słowo Zugzwang wywodzi się z języka niemieckiego, jednak używane jest także w innych językach, co nadaje mu międzynarodowy charakter. Jego słownikowa definicja brzmi przymus posunięcia. W grze w szachy oznacza to sytuację, w której każdy z możliwych do wykonania przez gracza ruchów pogarsza jego pozycję. Zestawienie razem neonu Zugwang i szachownicy w jednej przestrzeni tworzy zatem integralną całość.
Artystka przyjmuje strategię site-specific i ingeruje w system znaczeń przypisany do danego miejsca. Zawieszony w centralnym punkcie tylnej ściany neon wraz z solą i pieprzem zmieniają funkcjonalno – dekoracyjne przeznaczenie szachownicy w pole gry. Wraz z wprowadzeniem działania artystycznego włącza się objęty nim teren do sfery sztuki, co narzuca jednocześnie nowy kod znaczeniowy.
Szachownica nie będąca już posadzką, tylko polem gry, nie dopuszcza już dawnej swobody ruchów. Stanowienie zasad ze swej natury tożsame jest z kwestią władzy, przez co dowolność zostaje podporządkowana regułom. Wolność zostaje w ten sposób zawłaszczona przez neon, który niczym ołtarz lub słońce, stanowi centrum, a jako jedyne źródło światła, decyduje o percepcji przestrzeni. Wyjście poza system reguł jest zatem niemożliwe. Rozwiązaniem nie jest nawet wyłączenie neonu, ponieważ prowadzi ono za sobą do odebrania pomieszczeniu jego widzialności.
Nie pozostaje zatem nic innego, jak albo opuścić przestrzeń, co w kontekście szachownicy oznacza porażkę, albo stanąć do gry, której zasady w tym przypadku są jasne: zugzwang. Narracja wspomagana tekstem domaga się wykonania ruchu.
W zaciemnionym pomieszczeniu struktura posadzki pokrytej warstwą soli i pieprzu nie komunikuje jednoznacznie, czy szachownica stanowi część dzieła. Wkroczenie na jej teren prowadzi nieuchronnie do pozostawienia śladu. Każdy kolejny ślad wprowadza coraz większą dezorientację – czy ślady zostały stworzone na polecenie artystki? Czy ślady są wynikiem wypadku, nieumyślnej dewastacji dzieła? Czy może należy zostawić jakiś ślad? Gdzie przebiega granica dzieła?
Przymus posunięcia zaczyna być traktowany jako posunięcie ku interpretacji. Pozorny kontemplacyjny charakter pracy, wywołany światłem neonu, skrywa w sobie podjęcie faktycznego wysiłku. Ruch staje się zatem zarówno wynikiem interpretacji, jak i jej poszerzeniem dla kolejnego odbiorcy. Odbiorca aktywnie uczestniczy w tworzeniu pracy, zarówno poprzez jej transformację, jak i wytworzenie intelektualnej interpretacji, która zapisuje się w postaci materialnego śladu. W efekcie mamy do czynienia nie tylko z aktywnym odbiorem dzieła, ale jako że uczestnictwo nie zamyka się tylko w indywidualnym poznaniu dzieła, wpływa na interpretację odbiorcy, który pojawi się jako następny. W ten sposób za transformacją formy podąża kumulacja znaczeń, gdzie granica pracy przesuwana jest przez każdego kolejnego odbiorcę.
W efekcie rola artystki polega na wykreowaniu jedynie pola do działania, a treść jej pracy narasta wraz z trwaniem w czasie. Podkreśla to nie tylko konceptualną siłę artystki, ale także twórczą rolę odbiorcy. Artystka może zostać uznana za autorkę idei, ale faktycznymi autorami pracy stają się wszyscy odbiorcy. Wolność odebrana przez reguły narzucone przez neon, zwracana jest w twórczym akcie interpretacji i skutkuje zarazem umieszczeniem odbiorcy w kręgu sztuki.
Tekst: Filip Rutkowski
Artystka przyjmuje strategię site-specific i ingeruje w system znaczeń przypisany do danego miejsca. Zawieszony w centralnym punkcie tylnej ściany neon wraz z solą i pieprzem zmieniają funkcjonalno – dekoracyjne przeznaczenie szachownicy w pole gry. Wraz z wprowadzeniem działania artystycznego włącza się objęty nim teren do sfery sztuki, co narzuca jednocześnie nowy kod znaczeniowy.
Szachownica nie będąca już posadzką, tylko polem gry, nie dopuszcza już dawnej swobody ruchów. Stanowienie zasad ze swej natury tożsame jest z kwestią władzy, przez co dowolność zostaje podporządkowana regułom. Wolność zostaje w ten sposób zawłaszczona przez neon, który niczym ołtarz lub słońce, stanowi centrum, a jako jedyne źródło światła, decyduje o percepcji przestrzeni. Wyjście poza system reguł jest zatem niemożliwe. Rozwiązaniem nie jest nawet wyłączenie neonu, ponieważ prowadzi ono za sobą do odebrania pomieszczeniu jego widzialności.
Nie pozostaje zatem nic innego, jak albo opuścić przestrzeń, co w kontekście szachownicy oznacza porażkę, albo stanąć do gry, której zasady w tym przypadku są jasne: zugzwang. Narracja wspomagana tekstem domaga się wykonania ruchu.
W zaciemnionym pomieszczeniu struktura posadzki pokrytej warstwą soli i pieprzu nie komunikuje jednoznacznie, czy szachownica stanowi część dzieła. Wkroczenie na jej teren prowadzi nieuchronnie do pozostawienia śladu. Każdy kolejny ślad wprowadza coraz większą dezorientację – czy ślady zostały stworzone na polecenie artystki? Czy ślady są wynikiem wypadku, nieumyślnej dewastacji dzieła? Czy może należy zostawić jakiś ślad? Gdzie przebiega granica dzieła?
Przymus posunięcia zaczyna być traktowany jako posunięcie ku interpretacji. Pozorny kontemplacyjny charakter pracy, wywołany światłem neonu, skrywa w sobie podjęcie faktycznego wysiłku. Ruch staje się zatem zarówno wynikiem interpretacji, jak i jej poszerzeniem dla kolejnego odbiorcy. Odbiorca aktywnie uczestniczy w tworzeniu pracy, zarówno poprzez jej transformację, jak i wytworzenie intelektualnej interpretacji, która zapisuje się w postaci materialnego śladu. W efekcie mamy do czynienia nie tylko z aktywnym odbiorem dzieła, ale jako że uczestnictwo nie zamyka się tylko w indywidualnym poznaniu dzieła, wpływa na interpretację odbiorcy, który pojawi się jako następny. W ten sposób za transformacją formy podąża kumulacja znaczeń, gdzie granica pracy przesuwana jest przez każdego kolejnego odbiorcę.
W efekcie rola artystki polega na wykreowaniu jedynie pola do działania, a treść jej pracy narasta wraz z trwaniem w czasie. Podkreśla to nie tylko konceptualną siłę artystki, ale także twórczą rolę odbiorcy. Artystka może zostać uznana za autorkę idei, ale faktycznymi autorami pracy stają się wszyscy odbiorcy. Wolność odebrana przez reguły narzucone przez neon, zwracana jest w twórczym akcie interpretacji i skutkuje zarazem umieszczeniem odbiorcy w kręgu sztuki.
Tekst: Filip Rutkowski
|
|
